Dermatoskopia, zwana również dermoskopią, to nieinwazyjna metoda diagnostyczna stosowana do oceny zmian melanocytowych oraz innych. Ta prosta i skuteczna technika jest częstym wyborem dermatologów, i zaleca się ją każdemu, kto zauważył jakiekolwiek zmiany na skórze, popularnie określane jako pieprzyki. Wskazane jest przeprowadzanie takiego badania co najmniej raz w roku.
Badanie dermatoskopowe polega na szczegółowej ocenie struktur naskórka i skóry właściwej. Stanowi ona swoistą łącznicę między badaniem znamion „gołym okiem” a badaniem histopatologicznym. Dermatoskopia zwraca uwagę na zmiany skórne, głównie barwnikowe, podczas oglądania ich pod powiększeniem – od 10× w przypadku tradycyjnych dermatoskopów ręcznych, do nawet 100× w wideodermatoskopach. Co ciekawe, początkowo używano jej głównie do różnicowania zmian barwnikowych i czerniaka, ale teraz ma szersze zastosowanie, takie jak diagnozowanie chorób włosów (trichoskopia), dermatoz zapalnych (inflamoskopia) czy ocenę mikrokrążenia (kapilaroskopia).
Podstawowe dermatoskopy są proste w użyciu, przenośne i niezbyt kosztowne, zapewniając bezpośredni wgląd w zmiany skórne. Mogą generować światło spolaryzowane i niespolaryzowane, co pozwala na rozróżnienie między różnymi rodzajami zmian barwnikowych. W dermatoskopach ze światłem spolaryzowanym nie ma potrzeby stosowania immersji, co jest wymagane w przypadku urządzeń z niespolaryzowanym źródłem światła. Do immersji używany jest olejek syntetyczny, płyn dezynfekcyjny, woda lub żel do ultradźwięków.
Zaleca się dermatoskopię osobom z podwyższonym ryzykiem zachorowania na czerniaka, takim jak historia czerniaka lub nowotworów skóry, rodzinna tendencja do czerniaka, liczne znamiona melanocytowe, częste oparzenia słoneczne w dzieciństwie lub jasny fototyp skóry. Warto zwrócić uwagę na wszelkie znamiona lub pieprzyki, które zmieniają kolor, kształt lub rozmiar, szczególnie jeśli towarzyszą im dolegliwości takie jak swędzenie, pieczenie, krwawienie lub stany zapalne. Podejrzane są także pieprzyki, które znacznie różnią się od innych. Zawsze powinny być one wskazaniem do badania dermatoskopowego, podobnie jak nagle pojawienie się nowego, niepokojącego znamienia u osób bez tendencji do powstawania zmian barwnikowych. Osoby z dużą liczbą pieprzyków powinny poddać się badaniu co najmniej raz w roku.
Dermatoskopia jest całkowicie bezbolesną, bezpieczną i szybką metodą diagnostyki, nie posiada żadnych przeciwwskazań. Mogą się jej poddać kobiety w ciąży, karmiące piersią, osoby z poważnymi chorobami przewlekłymi oraz dzieci już od pierwszych miesięcy życia.