Zanim pojawiły się nowoczesne narzędzia do higieny jamy ustnej, takie jak szczoteczki i pasty do zębów, hinduska tradycja uznawała płukanie ust olejem za kluczowy element dbania o zdrowie zębów. Ta praktyka, która pochodzi z czasów pierwotnych, w ciągu ostatnich lat zyskała popularność na całym globie jako naturalna alternatywa dla często kontrowersyjnych płynów do płukania jamy ustnej. Jakie więc korzyści może przynosić taka metoda i jak powinno się ją przeprowadzić?
Praktyka płukania ust olejem ma swoje korzenie w Ajurwedzie, czyli tradycyjnej medycynie indyjskiej, której historia sięga ponad 3000 lat wstecz i która teraz jest uważana za jedną z terapii alternatywnych. Według starożytnych przekonań, kava graha – jak jest znane płukanie olejem – miało oczyszczający wpływ na jamę ustną, usuwając toksyny i redukując nadmiar negatywnej energii w obrębie głowy. Ten rytuał był rekomendowany dla leczenia ponad 30 różnych schorzeń, w tym zapalenia zatok, bólów głowy i astmy. Współczesne badania naukowe koncentrują się jednak na lokalnym wpływie tej praktyki.
Jeśli chodzi o samo zrozumienie czym jest płukanie ust olejem, to termin ten powinien być dosłownie interpretowany. Najpierw do ust wprowadza się niewielką ilość oleju roślinnego, a następnie przez co najmniej 15 minut dokładnie płucze się jamę ustną przy zamkniętych wargach. Po tym czasie olej jest wypluwany, a zęby są dokładnie myte.
Przy tym warto zauważyć, że płukanie ust olejem nie jest alternatywą dla mycia zębów, ale raczej dodatkową metodą dla podtrzymania odpowiedniej higieny jamy ustnej. Mówi się, że ma ona zdolność do wybielania zębów, odświeżania oddechu i poprawiania ogólnego stanu czystości jamy ustnej. Zwolennicy tej metody twierdzą, że może ona zmniejszyć liczbę szkodliwych bakterii na zębach oraz dziąsłach, a co za tym idzie, przeciwdziałać próchnicy i paradontozie.
Mechanizm działania tej techniki nie jest jeszcze w pełni zrozumiały. Niektóre źródła sugerują, że chodzi wyłącznie o mechaniczne usunięcie drobnoustrojów z tkanek, inne zaś wskazują na stymulowanie wydzielania enzymów trawiennych, które posiadają właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Istnieją też teorie, że olej pomaga zneutralizować poziom pH w ustach, co z kolei przeciwdziała procesowi demineralizacji szkliwa spowodowanego przez działanie kwasów.